Zezoca Yoldaş, kanserle verdiği zorlu mücadelenin ardından 7 Mayıs akşamı aramızdan ayrıldı. Uluslararası hareketimiz LIT-CI’nin (Uluslararası İşçi Birliği- Dördüncü Enternasyonal) ve partimiz PSTU’nun bir başka tarihi ve cesur liderini kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyoruz. Zezoca yoldaş Brezilya’da ve dünyada sosyalist devrimi savunmak ve devrimci partinin inşası için uzun mücadele hayatı süresince onlarca, belki de yüzlerce militan yetiştirdi.
Zezoca ile yan yana mücadele etme, ortak hazırlık süreçlerine katılma, sınıf mücadelesine müdahale etme, ajitasyon ve propaganda faaliyetlerinde bulunma ve hatta eğitim alma ayrıcalığına sahip olan birçoğumuz, onun muazzam kapasitesini, yeteneğini, siyasi zekasını, sahip olduğu olağanüstü hafızayı ve kabalıktan aciz, nazik, cana yakın bir yoldaş olarak niteliklerini bilir.
Birçoğumuzla arkadaş olan değerli bir yoldaştı, çünkü samimi cömertliği ve dinleme yeteneği ile bizi büyülerdi.
Askeri diktatörlük altında militanlığın başlangıcı
Zezoca siyasi mücadelesine 1970 yılında Fluminense Federal Üniversitesi (UFF) Mühendislik Fakültesi’nde diktatörlüğe karşı mücadeleye katılarak başladı ve Fakülte’nin akademik konseyi olan DAOC’nin başkanlığına seçildi. En baskıcı dönemlerden birinde, Medici hükümeti sırasında baskılara uğradı ve siyasi faaliyetlerden menedildi.
1971-1974 yılları arasında Fluminense Federal Üniversitesi’ndeki militanlığı döneminde, Acción Popular (APML) ile bağlantılı bir hukuk öğrencisi olan Fernando Santa Cruz gibi diktatörlük tarafından zulme uğrayan, işkence gören ve öldürülen diğer militanlarla birlikte çalıştı.
Brezilya öğrenci hareketinin yeniden örgütlenmesine katıldı. 1974 yılında Campinas’a taşındı ve burada Campinas Devlet Üniversitesi’nde mühendislik alanında lisansüstü çalışmalarına ve demokratik özgürlükler için mücadeleyi sürdürmeye devam etti.
1976 yılında, yine Unicamp’ta bulunan Felsefe ve İnsan Bilimleri Enstitüsü’nde (IFCH) Tarih alanında yüksek lisans eğitimine başladı ve İşçi Birliği (LO) ile temasa geçip üye olarak siyasi faaliyetlerini yoğunlaştırdı. Siyasi faaliyetleri nedeniyle, mücadeleye başladığı tarihten itibaren diktatörlük tarafından takip edildi.
1978 yılında Sosyalist İşçi Partisi’nin (PST) ulusal liderliğinin bir parçası olarak Sosyalist Birlik’in (CS) örgütlenmesine katıldı.
1978’de İşçi Birliği/PST militanları Convergencia’nın kurulması için kampanya yürütüyorlardı. Zezoca o yıl São Paulo’da bu ekibin içinde tutuklanan 22 kişiden biriydi. Tutuklamalar, daha sonra Uluslararası Bolşevik Fraksiyonu’na bağlı devrimci örgüt Socialist Convergence’a dönüşecek olan hareketi başlatan ulusal toplantıdan kısa bir süre sonra gerçekleşti. Zezoca, Brezilya’da tutuklanan ve o zamanlar kanlı bir diktatörlük altında yönetilen Arjantin’e iadesini engellemek için büyük bir mücadele başlatan Nahuel Moreno’yu tanıyan ve onunla birlikte yaşamış olan kuşaktandı.
Eski mahkumlar ve zulme uğrayanlar için Convergencia Socialista kampanyasının arkasındaki itici güçlerden biri olarak büyük bir mücadele verdikten sonra 2013 yılında siyasi affa layık görüldü.
Zezoca her zaman ulusal ve uluslararası siyasi formasyonun yanı sıra eğitimle de yakından ilgilenmiştir. İşte bu nedenle Versus, Convergência, Alicerce da Juventude Socialista ve hatta Opinião Socialista gazetelerinin editör ekibinde yer almış ve çeşitli makaleler yazmıştır. Ayrıca çeşitli bölge ofislerinin yönetimi ve inşası üzerinde çalıştı, yönetici ekiplerin eğitimini destekledi ve sendikamızın büyümesine yardımcı oldu. Çeşitli zamanlarda Campinas, ABC, São Paulo ve Rio de Janeiro’da çalıştı.
Devrimci ve enternasyonalist bir inşacı
1990’larda PSTU için ulusal liderlik ekibinin oluşturulmasına katıldı ve bu ekibin oluşturulmasında etkili oldu, aynı zamanda LIT-CI’nin inşası ve yeniden yapılandırılması için uğraş sarfediyordu.
Birkaç kitap yazdı, bunlardan biri de “Vatandaşlık mı Sınıf mı?” idi. PT ve CUT liderliği ile hesaplaşmak o dönemlerde bizler için çok önemliydi; bu liderlik o dönemde silah ve mücadeleden, sınıf iş birliğine, işverenler ve neoliberal hükümetlerle “çatışmacı bir birlikteliğe”, sosyal paktlara ve üretken yeniden yapılandırmaya geçiyordu.
Zezoca ayrıca, PSOL, Podemos veya Syriza gibi sözde geniş (veya anti-kapitalist) partileri farklı boyutlarıyla analiz ettiği ve bunlarla mücadele biçimleri ve neo-reformizm üzerine önemli bir çalışma olarak geliştirdiği “Marksist bir perspektiften Ortadoğu” ve “Pandemi zamanlarında reform veya devrim” kitaplarını da yayınlamıştır.
Bu partileri destekleyerek, neo-reformist bir proje için proletarya diktatörlüğü tezini, devrimci, Leninist bir parti kavramını da terk eden Birleşik Sekreterya’nın (SU) düşünceleriyle polemik yapıyordu. Sundermann tarafından yayınlanan tüm bu kitaplar artık dijital formatta (e-kitap) da mevcuttur.
Zezoca, bu yazıya başlarken de belirttiğimiz gibi, her zaman enternasyonalist bir eylem adamıydı ve eylemcilik yıllarının çoğunu özellikle LIT-CI ekibine adadı ve burada çok sayıda çalışmaya destek oldu. Birkaç yıl boyunca Marxismo Vivo dergisinin Yayın Kurulu üyesiydi. Halen Ryazanov Okulu’ndaki eğitim ekibinin bir parçasıydı. LIT-CI web sitesi için makalaler yazıyordu.
Lübnan, Türkiye ve Suriye de dahil olmak üzere birçok ülkeye seyahat etti ve her zaman dünyadaki siyasi durumu takip etti.
Tarihi önemde bir yoldaşı, en yeteneklilerden birini, uzun yıllar boyunca partimizin ve aynı zamanda LIT-CI’nin liderliğinin merkezi tarihsel çekirdeğinin önemli üyelerinden birini kaybettik.
Yoldaş Zezoca, daima bizimle!
