Hugo Blanco, birkaç gün önce kızlarıyla birlikte gittiği İsveç’te hastaneye kaldırıldı. Kendisi 88 yaşında ve çok pahalı bir ameliyata ihtiyacı vardı, bunun için yakınları ve sevenleri uluslararası ve etkili bir dayanışma başlatılmıştı. Zira Hugo İsveç vatandaşı değil ve bu ülkenin sosyal güvenlik haklarından yararlanamadığı için, ameliyatın yüksek maliyetini ve gerekli tüm tıbbi müdahaleyi karşılamak için bir mali yardım kampanyası gerekiyordu.
Ancak 25.06.2023 günü Blanco’nun hayatını kaybettiğini öğrendik. Dayanışma kampanyasına destek için hazırladığımız yazıyı paylaşıyoruz.
KIRMIZI GAZETE
Nahuel Moreno, Hugo Blanco’nun Troçki’den sonraki en büyük Troçkist kitle lideri olduğunu söylerdi. Sanırız bu değerlendirme halen güncel. O, merkez noktası Cuzco olan ve 1960’larda patlak veren Peru topraksız köylü devriminin tartışmasız lideriydi. Geniş yığınlarla temas kurdu ve onların tartışmasız liderine dönüştü. Onun yönettiği bu hareket, Peru sınırlarını aşarak tüm Latin Amerika’da bayraklaşacak ve sosyal adalet arayışına damgasını vuracaktı. Blanco, tüm bu süreç boyunca Nahuel Moreno önderliğindeki akımımızın ve Peru’da devrimci partinin inşası için verilen mücadelenin de ayrılmaz bir parçasıydı. Bugün yerli hakları mücadelesinin bir taraftarı ve Latin Amerika topraksız köylüleri ve yerli hareketi için önemli bir referans olmaya devam ediyor.
Hugo Blanco Galdós 1934 yılında Peru’nun Cuzco kentinde doğdu. Babası yoksul köylüleri savunan bir avukattı, bu da Blanco’nun, küçük yaşlardan itibaren onların sefaletini öğrenmesini ve babasını ziyaret eden yaşlı köylü ve yerli liderlerle temas kurarak Quechua dilini öğrenmesini sağladı.
1954 yılında tarım teknikleri eğitimi almak üzere Arjantin’in La Plata şehrine gitti. Orada Nahuel Moreno önderliğindeki, gazetenin adıyla “Palabra Obrera” – İşçi Sözü- olarak tanınan örgüte katıldı.
Blanco’nun Peru’ya dönüşü politik perspektif itibarıyla köklü bir değişime işaret ediyordu. O artık, köylü hareketine katılmak niyetinde değildi, kendisinin de ileride otobiyografisinde belirteceği gibi, devrimci Marksist partinin inşasına katkıda bulunmak istiyordu. Bu amaçla POR’a[1] katıldı.
Blanco hatıralarında devrimci Troçkist akıma katıldığı bu kritik dönemeci şöyle aktarıyor;
“Peru’ya döndüğümde fabrikalara girmeye çalıştım ama bunlar sendikasız küçük fabrikalardı ve biz de sendikalar kurmaya çalıştık. Sonunda sendikası olan bir yağ fabrikasına girmeyi başardım. O sırada ABD başkan yardımcısı olan Nixon Peru’ya bir ziyaret gerçekleştirdi ve buna karşı Peru POR’unun da katıldığı bir gösteri hazırladık. Etkisi muazzamdı ama ardından korkunç bir politik baskı geldi. İşte o zaman büyük bir ayaklanmanın yaşanmakta olduğu Cuzco’ya gitmeye karar verdim. Bu andan itibaren başka bir hikâye başlıyordu”…
Hugo Cuzco’ya gitti, tarım işçisi olarak çalıştı ve sendikayı kurdu. La Convención köylülerine katıldı. Cuzco’da bir gösteriye katıldığı için hapsedildi ve La Convención İşçi Federasyonu’nun çabalarıyla serbest bırakıldı ve onların desteğiyle Komünist Parti’nin Cuzco İşçi Federasyonu ve Köylü Federasyonu meclislerine katılmak için önüne koyduğu engelleri aşmayı başardı. La Convención vadisine yerleşti ve köylü sendikal örgütlenmesini teşvik ederek, 1961’de patlak veren ve merkezi La Convención eyaleti olan tarımsal ayaklanmanın büyük lideri oldu ve aynı zamanda POR’un inşası doğrultusunda köylü liderlerini devrimci partinin inşası için kazandı.
Bir yıl boyunca sendikalaşma süreci, toprak ağalarına ait mülklerin işgali ve polisle silahlı çatışmalar devam etti. Bütün bu seferberlik dalgası boyunca, SLATO’nun temel çizgisi, büyük mülklere karşı uzlaşmaz mücadele, köylü örgütlenmesinin teşvik edilmesi ve ezilen bir ulus olarak yerli halkın savunulması idi.
Nahuel Moreno’nun bu zorlu mücadeleye ilişkin politik perspektifi temel de tek bir noktaya odaklıydı; “ortaya çıkan büyük sorun, yani toprak ve köylülüğün oy hakkı için verilen bu mücadele, kentli kitleleri ve özellikle başkent Lima’daki işçi sınıfının mücadeleleriyle nasıl birleştirilebilirdi?”.
Ne yazık ki bu hedef sağlanamadı. Yurtdışından destek bulma çabaları boşa çıktı. Arjantin Palabra Obrera grubundan bir önder, somut destek istemek üzere Küba’ya gönderildi, ancak beklenen yardım hiç gelmedi. Böylece “Troçkistlerin başını çektiği köylü ayaklanması” izole edildi.
Ağustos 1962’de Blanco ve bir grup yoldaş kendilerini savunmak için bir köylü milisleri grubu kurmak zorunda kaldı.
“Öngörülebilir olan oldu. Bize karşı uygulanan güçlü bir baskı her şeyin çökmesine neden oldu (…) tek sağlam şey hariç: köylü hareketi. Onun koruması sayesinde beni hapsedemeseler de eylemim çok sınırlıydı (…) “
Bu silahlı müfreze köylü meclisleri tarafından onaylanmıştı.
Hugo Blanco ve silahlı müfrezesi farklı bölgeleri gezmeye ve köylü meclisleri tarafından onaylanan kararları “Köylü Federasyonu Tarım Reformu Sekreteri” olarak imzalamaya devam etti. Üç kez silahlı çatışmaya girdiler. Nihayet 15 Mayıs 1963’te Hugo Blanco tutuklandı. İnfaz edilmekten son anda kurtuldu.
Etkili bir uluslararası kampanya sonucunda ölüm cezası önce 25 yıl hapse çevrildi. Sekiz yıl sonra affedildi ve Meksika’ya sınır dışı edildi, oradan Arjantin’e gitti, orada tekrar hapsedildi ve yeni bir uluslararası kampanya özgürlüğünü kazandı.
Pek çok çevrede bu şekilde sunulsa da Hugo Blanco köylülerden oluşan bir gerilla birliği kurmamıştı. Hugo Blanco’nun hareketi Bir topraksız köylü hareketine ve o hareketin kurduğu taban örgütleri ve işçi meclislerine dayanıyordu. Şüphesiz tabandaki işçilerin ve köylülerin görüşlerini hiçbir zaman dikkate almayan tüm gerilla liderlerinin eylemlerinin tam tersi bir örnekti bu.
Hugo Blanco artık Troçkizmden uzaklaşmış durumda, hiçbir siyasi örgüte üye değil, “Lucha indígena” – köylü mücadelesi- dergisini yönetiyor.
60’lı yıllara damgasını vurmuş diğer pek çok liderin aksine, “siperlerden çıkıp saraylara” gitmedi. Aksine, mevcut yerlilerin kurtuluşu vizyonuyla, emperyalizme ve kapitalizme karşı mücadeleyi sürdürdü, sömürülenlerin ve ezilenlerin çıkarlarını savundu, her zaman köylü ve yerli meclislerinin taban demokrasisini savundu.
Hugo Blanco’nun politik varlığı Nahuel Moreno önderliğindeki akımımızın bir zirve noktasıydı. Bugün sahip olduğumuz siyasi, programatik ve ideolojik farklılıklar ne bu görkemli geçmişi ne de ona ve onun sürekli mücadelesine duyduğumuz büyük saygıyı değiştirir.
[1] Devrimci İşçi Partisi, Nahuel Moreno önderliğinde kurulan uluslararası örgüt SLATO’ya (Ortodoks Troçkizmin Latin Amerika Sekreterliği), bağlı örgüt.
